Park u kome svakodnevno uživaju posetioci svih generacija, učenici, studenti i turisti nije bio zamišljen kao remek-delo pejzažne arhitekture.
Na obodu gradskog jezgra Zemuna nalazi se jedan od najlepših parkova u Beogradu. Oaza prirode koja se graniči sa verovatno najurbanijim delom Zemuna ima prošlost koja apsolutno odudara od današnje stvarnosti.
Park u kome svakodnevno uživaju posetioci svih generacija, učenici, studenti i turisti nije bio zamišljen kao remek-delo pejzažne arhitekture. Skoro vek i po je ovaj deo nekadašnjeg slobodnog grada Taurunuma bio odbrambeni bedem Habzburške monarhije od jedne opake bolesti.
Zemunski park je ponos nekadašnjeg slobodnog grada, a danas jedna od najvećih i najznačajnijih oaza prirode u Beogradu. Zauzima oko 8 hektara, a krasi ga zimzeleno i listopadno drveće od kojih je 15 vrsta pod zaštitom države.
Prostire se od Glavne ulice do Tošinog bunara i novobeogradskih bulevara, a u njemu su svoj dom našle i značajne obrazovne i kulturne institucije – Osnovna škola, Zemunska gimnazija, Poljoprivredni fakultet, crkve Svetog Arhanđela i Svetog Roka, muzička škola, dvorana Pinki…
Ipak, u svojoj prošlosti, omiljeno izletište mnogih Beograđana imalo je drugu, mnogo zlokobniju funkciju.
Granica među carstvima
I pored velikih političkih tenzija, trgovina između Turske i Austrougarske je cvetala, a samim tim i protok robe i ljudi. A da putnici namernici sa sobom ne bi preneli i najtežu pošast tog vremena – kugu, brinula je vojska koja je sa osmatračnica kontrolisala prelazak. Kako se bolest ipak širila, Beč je odlučio da radikalizuje borbu protiv epidemije i napravi zaštitnu zonu koja bi štitila Monarhiju.
Na prostoru današnjeg parka je od 1730. do 1881. godine postojao karantin – “kontumac” , nezaobilazna stanica za sve koji baš na ovom mestu ulaze u Habzburšku monarhiju. Putnici, roba i životinje su bili zaustavljeni kako bi se izvršio detaljni pregled i zadržavanje onih koji imaju i najmanji simptom bolesti.
Sam karantin je bio opasan visokim zidom i dubokim kanalom punim ustajale vode. O posetiocima su brinuli lekari, a bio je zabranjen svaki kontakt sa putnicima. Zadržavanje u karantinu je prvih godina trajalo do 52 dana, ali je potom period smanjen na 3 nedelje. Ukoliko putnici prebrode taj period bez tegoba, mogli bi nastaviti putovanje ali uz pismeno odobrenje lekara.
Sva roba je tokom izolacije odlagana u posebne odaje, a ista pravila su važila i kada je reč o pošti koju su sanitetski radnici dezinfikovali sirćetnom parom.
Svi koji su bili zaraženi kugom ili nekom smrtonosnom bolešću ostajali su u Kontumcu. Ako bi neko od njih preminuo, sahranjivan je u posebnom delu karantinskog prostora, a posmrtni ostaci su zatrpavani krečom.fdnevno.r
Gašenje karantina, počelo je 1883. godine posle perioda od 150 leta. Tada je imovina i zemljište na ovom prostoru prodata zemunskom Magistratu i Ugarskoj finansijskoj direkciji.
Po odluci vlasti podignuta je četvorogodišnja škola “Realka” i Velika sedmogodišnja škola. Tada je na delu nekadašnjeg karantinskog prostora izgrađen tzv. “Mali park” koji se vremenom širio sve dok nije poprimio današnje dimenzije.
Izvor/foto: Srbija danas
